Yoga is er in talloze stijlen en vormen. Voor wie op zoek is naar een diepere spirituele verbinding en een alomvattende benadering, neemt Sivananda yoga een bijzondere plek in. Deze yogastijl is veel meer dan houdingen alleen: het is een levensfilosofie die rust en energie biedt, ook buiten de mat.
Sivananda yoga nodigt uit tot vertraging. Het is een toegankelijke en liefdevolle manier van bewegen die ieder lijf respecteert – en laat zien dat yoga veel meer is dan rekken, strekken en zweten. Juist als je verlangt naar verdieping, kan deze benadering verrassende inzichten geven.
Wat maakt Sivananda yoga uniek?
Iedereen kan zich wel een beeld vormen bij een actieve Vinyasa-les of een ontspannen Yin-sessie. Maar waar past Sivananda yoga binnen de verschillende type yoga? Kort gezegd is het een holistische yogastijl die uitgaat van vijf pijlers:
- Bewegen (yoga houdingen)
- Ademhaling (pranayama)
- Ontspanning
- Gezonde voeding
- Positief denken en meditatie
Sivananda yoga is geen hype; het is een traditie die haar oorsprong vindt in India. Swami Sivananda ontwikkelde in de vorige eeuw deze complete yogafilosofie als antwoord op de haastige westerse levensstijl. Zijn leerling, Swami Vishnudevananda, bracht het naar het Westen en richtte wereldwijde centra op waar deze vorm nog steeds centraal staat. Het bijzondere? Tijdens elke les staan niet alleen houdingen centraal, maar ook ademhalingsoefeningen, diepe ontspanning, positieve gedachten en ruimte voor stilte. Dat maakt Sivananda yoga een uitgesproken spirituele yoga, zonder zweverig te worden.
Swami Sivananda was oorspronkelijk arts. Zijn visie op yoga als “universele medicijn” was dus gebaseerd op een bijzondere combinatie van medische én spirituele kennis.
Hoe ziet een typische Sivananda yogales eruit?
In tegenstelling tot sommige andere yoga stijlen kent Sivananda yoga een vrij vaste lesopbouw. Dat klinkt misschien saai, maar juist deze structuur kan rust en verdieping brengen. Hier zie je hoe een les meestal wordt opgebouwd:
- Begin met een korte ontspanning
- Ademhalingsoefeningen (zoals de volledige ademhaling of de beroemde 'wisselende neusgatademhaling')
- Opwarmende zonnegroeten
- Twaalf vaste houdingen (asanas), altijd in dezelfde volgorde
- Lange eindontspanning
- Vaak een afsluitende meditatie of mantra
Wat opvalt: het tempo ligt laag, je krijgt alle tijd om te voelen en te ademen. Daarmee is Sivananda yoga geschikt voor beginnende yogi’s, maar ook juist voor wie meer verdieping zoekt. De houdingen – waaronder de hoofdstand, vooroverbuiging en achteroverbuiging – zijn klassiek gekozen voor een optimaal effect op lichaam én geest. Alles draait om balans, ook voor het zenuwstelsel.
Heb je behoefte aan extra comfort tijdens ontspanning of meditatie? Met een meditatiekussen ondersteun je jezelf eenvoudig en liefdevol.
De vijf pijlers van Sivananda uitgelegd
1. Bewegen: houdingen voor iedereen
De klassieke Sivananda serie bestaat uit 12 asana’s: van hoofdstand tot vooroverbuiging. Niet alle houdingen zijn direct voor iedereen geschikt, maar het mooie is: aanpassen mag altijd. Juist het aandachtig uitvoeren, in plaats van ‘moeten presteren’, maakt deze yogastijl extra veilig. En, eerlijk is eerlijk, soms sla je gewoon de hoofdstand over. We zijn hier immers geen acrobaten.
2. Ademhalen: kracht voor binnen en buiten de mat
Ademhalingsoefeningen zijn een vast onderdeel. De meest bekende is misschien wel de wisselende neusgatademhaling. Deze techniek is bedoeld om het zenuwstelsel in balans te brengen – iets wat in wetenschappelijke onderzoeken voorzichtig wordt onderstreept, al is meer onderzoek altijd welkom. Let op: dit is geen medisch advies.
3. Ontspanning: resetten op diep niveau
In onze westerse maatschappij wordt ontspanning soms gezien als ‘lui’ of luxe. Sivananda yoga ziet dat anders: rust is net zo belangrijk als inspanning! Na elke serie houdingen volgt diepe ontspanning, zodat lichaam en geest echte rust ervaren. Misschien wel de belangrijkste asana: Savasana, ofwel de lijkhouding.
4. Voeding: zuiverheid als basis
Sivananda yogi’s kiezen – zoveel mogelijk – voor een vegetarisch eetpatroon, gericht op voeding die energie geeft maar niet belast. Denk aan veel groente, fruit, noten, zaden, granen en peulvruchten. Sivananda zelf zei: “Je bent wat je eet.” Belangrijk: iedereen maakt zelf een bewuste keuze, het gaat om balans.
5. Positief denken en meditatie: rust voor de geest
Een soort mentale sportschool: aandacht voor positieve gedachten en meditatie is bij Sivananda bijna vanzelfsprekend. Zie het niet als zoetsappig optimisme, maar als levenskunst. Door meditatie kom je tot jezelf; door positieve gedachten leg je de basis voor veerkracht, ook bij tegenslag.
Symboliek en inspiratie uit Sivananda yoga
Wat deze yogastijl tot een spirituele yoga maakt, is niet alleen het tempo, maar vooral de filosofie erachter. Sivananda yoga nodigt uit tot zelfreflectie. De twaalf klassieke houdingen staan symbool voor de reis die we allemaal maken: soms sta je stevig in een krachtige houding, soms geef je je over aan ontspanning. Die variatie maakt sterk én flexibel, zowel op de mat als daarbuiten.
Ook het chanten van mantra’s en het samen eindigen in stilte zijn belangrijke elementen. Zo voel je verbinding – met jezelf én met de wereld om je heen. En laten we eerlijk zijn, wie kan er tegenwoordig geen moment van diepe rust gebruiken?
Sivananda yoga in het dagelijks leven
De kracht van Sivananda zit ‘m juist in de vertaling naar het dagelijks leven. Of je nu volgas werkt, studeert, voor anderen zorgt of gewoon verlangt naar wat meer rust: de vijf pijlers helpen je om keuzes te maken die echt voedend zijn. Even wat langer uitrusten? Dat is hier geen zonde, maar juist essentieel! En ja, zelfs als de hoofdstand niet lukt, ervaar je al snel dat Sivananda yoga je met beide voeten op de grond zet.
Wil je thuis oefenen, begin klein: met een paar houdingen, een simpele ademhalingsoefening of een korte eindontspanning. Alles mag, niets moet. En wie weet, ontdek je vanzelf waar deze spirituele yogastijl jou naartoe brengt.
Veelgestelde vragen
Wat is het grootste verschil tussen Sivananda en andere yogastijlen?
Sivananda yoga combineert yogahoudingen, ademhaling, ontspanning, voeding en positieve mindset in één vaste lesopbouw. Andere yogastijlen, zoals Vinyasa of Hatha, leggen vaak meer nadruk op fysieke inspanning of variatie, terwijl Sivananda vooral draait om balans en integratie van alle aspecten van yoga.
Is Sivananda yoga geschikt voor beginners?
Zeker! Hoewel sommige houdingen (zoals de hoofdstand) uitdagend kunnen zijn, is aanpassen juist de norm. Het lage tempo en de uitgebreide ontspanning maken deze stijl toegankelijk voor ieder niveau.
Moet ik vegetarisch eten als ik Sivananda yoga beoefen?
Nee, niets moet. Binnen Sivananda wordt een vegetarisch voedingspatroon aanbevolen vanuit het idee van zuiverheid en gezondheid, maar iedereen mag daar zijn of haar eigen keuze in maken.